محل کشف استخوان های ۲۸۰۰ ساله تبدیل به انبار شهرداری شد!

هفت ماه قبل افرادی که در حال ساخت و ساز در میدان امام (ره) همدان بودند ناگهان موفق به کشف یک جسد ۲۸۰۰ ساله شدند و پس از آن تابوت های دیگری نیز یافت شد. در آن هنگام این قضیه سر و صدای زیادی به پا کرد و مسئولان مختلف به این میدان تاریخی آمدند و صحبت های زیادی درباره آن انجام شد، اما با گذشت این مدت زمان، به نظر می رسد اشخاص مسئول در سازمان میراث فرهنگی کاملا در این باره سکوت کرده اند و خبری از تبدیل شدن میدان تاریخی همدان به سایت موزه ای شیشه ای نیست.

در اواخر سال گذشته در میان ساخت و ساز میدان امام (ره) همدان جسد ۲۸۰۰ ساله کشف شد. محمد شعبانی، مسئول روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان ابراز داشت که: این جسد یکی از قدیمی ترین اجسادی است که تا به حال در همدان پیدا شده و متعلق به کودکی حدودا ۱۰ ساله است. علاوه بر این جسد، مورد دیگری نیز کشف شده که مطالعات باستان شناسی روی آن همچنان ادامه دارد و کارشناسان هنوز به نظر قطعی در مورد آن نرسیده اند. پس از این کشف حفاری ها تا حدود ۳ ماه ادامه پیدا کرد.

حدود اواخر مهرماه سال جاری که شهرداری اقدام به ساخت و سازهایی جهت بهبود و زیبا سازی میدان کرده بود و ساخت مسیر پیاده روی میدان امام همدان را در نظر داشت در جریان کند و کاوها و خاک برداری، یک سر ستون سنگی کشف شد که کارشناسان ما قدمت آن را برای دوره ایلخانان می دانند. همچنین بررسی های دیگری نیز صورت گرفت که از جمله آن می توان به کشفی در پیرامون گنبد علویان در محلی بنام کوچه جراحان شهر همدان صورت گرفت اشاره کرد که حاصل آن یافت شدن بقایایی از اسکلت یک زن و مرد در یک تابوت سنگی بود. جالب است بدانید که این تابوت سنگی را کارشناسان با بررسی های انجام شده متعلق به دوره اشکانی می دانند و همچنین یک نکته جالب تر اینکه بدانید از دوره پیش از اشکانیان یعنی سلوکیان نیز ما به آثاری در این نقطه دست یافته ایم که از آن جمله یک پایه ستون می باشد و همچنان که اشاره شد طبق نظر کارشناسان ما، آن را از آثار دوره تاریخی ایران و به احتمال بسیار زیاد عصر سلطه سلوکیان بر این سرزمین می دانند، علاوه بر آن یک عدد خمره ذخیره روغن و نیز یک سنگ آسیاب روغن گیری همراه با آنچه که ذکر شد از محل مورد نظر به دست آمده است.

در پی این اکتشافات تابوت سفالی، تدفین چمباته ‌ای و سرستون ایلخانی نیز کشف شد و همین موارد باعث شد تا چندین ماه بعد میدان تاریخی همدان بر سر زبان ها باشد. البته هر از گاهی مسئولان شهری همدان با اقدامات برخورد نامناسب در برابر خبرنگاران مانع از انتشار اخبارواقعی مربوط به آن می شدند و حتی برخی تلاش می کردند که پروژه سابق که پیاده راه سازی در منطقه بود را ادامه دهند و همین امر باعت نگرانی برای وضعیت حفاظت از این منطقه باستانی شد.

پس از آن بعضی از مسئولان از جمله امیر خجسته، نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی به این مساله ورود کردند و گفتند مدیران با شفاف سازی امور به بازار شایعات کاوش های همدان پایان دهند. قول معاونت میراث فرهنگی سازمان برای ایجاد سایت موزه در میدان مرکزی شهر بار دیگر سرنوشت این محوطه باستانی در میدان امام (ره) همدان را تغییر داد.

سپس محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در صحبت های خود بیان کرد که به جای این که بخواهند وسط میدان حوض و فواره بزنند، همه تلاش خود را می ‌کنیم تا هیچ دخالتی در فضای آن رخ ندهد و کار پژوهش به طور کامل انجام و در صورت نیاز سایت‌ موزه احداث شود.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید محمد بهشتی نیز در این باره گفته بود که : دنبال فرصت هستم تا در ملاقاتی با آقای ایزدی معاون شهرسازی وزارت راه و شهرسازی توضیح دهم که متوجه باشند در این محوطه گنج به دست آمده است. باید بدانند وقتی در مرکز شهر به آثاری برخورد می ‌کنیم یک ارزش است که می‌ توان آن را پوشش داد. در میدان امام همدان آثاری فوق‌ العاده به دست آمده است که باید به جای ساخت حوض یا نصب مجسمه ‌ای بی ‌ارزش ‌تر از اثار موجود در این محوطه، این ارزش را ارج بدانند، چون حکایتی ارزشمند از سابقه و گذشته شهر همدان دارد.

اما متاسفانه پس از تمام این صحبت ها امروز که این خبر از تب و تاب اولیه افتاده است مورد بی توجهی قرار گرفته است و علی رغم تمامی صحبت های انجام شده امروز میدان تاریخی همدان تبدیل به انباری برای شهرداری منطقه یک همدان شده است. حسین زندی، فعال میراث ‌فرهنگی همدان گفت که پس از کشف این آثار با تلاش های اصحاب رسانه و فعالان میراث فرهنگی توانستند از ادامه کار پیاده راه سازی جلوگیری کنند و قرار شد که طرح اجرایی کردن سایت موزه در میدان مرکزی اجرا شد.

پس از تصویب شدن این پروژه دور محوطه ای به مساحت ۵۰۰ متر فنس کشی شد تا موزه در آن ساخته شود اما پس از پوشاندن محوطه اکنون آن را از زباله پر کرده‌اند. یعنی آن محوطه‌ تاریخی امروز به انباری شهرداری منطقه یک همدان تبدیل شده است. در واقع دغدغه اصلی که امروز وجود دارد حفاظت نکردن و نداشتن توجه کافی به این محوطه باستانی است.

به طور کلی می توان گفت با توجه به اهمیت این منطقه و شهر همدان از نظر تاریخی، که خواستگاه سلسله ها و حکومت های تاریخی قابل توجهی می باشد در تاریخ از اهمیت ویژه ای نزد محققان و کارشناسان برخوردار می باشد. چنان که همدان را از کهن ترین و باستانی ترین شهرهای جهان و نیز قدیمی‌ترین شهر ایران دانسته اند و لقب پایتخت تاریخ و تمدن ایران را به آن نسبت داده اند. این نخستین پایتخت در دوره مادها که پایه گذار اولین شاهنشاهی ایران زمین بودند گنجینه های بسیاری در خود نهفته دارد که از این منظر تامل و توجه بیشتری را به خود می طلبد. گنجینه هایی که از محوطه باستانی هگمتانه و نیز گنج نامه ای از دوره طلایی و درخشان تاریخی این سرزمین یعنی هخامنشیان به دست آمده و همچنین این نکته قابل ذکر است که این منطقه در بسیاری از ادوار تاریخی همچون اشکانیان، ساسانیان، خاندان بویه و آل سلجوق یکی از پایتخت های آنان بوده موضوع را بیش از پیش با اهمیت می سازد.